Trong thế giới số hóa ngày nay, việc sử dụng các công cụ AI như ChatGPT, Copilot, Gemini, Claude AI không chỉ là một trải nghiệm thú vị mà còn là một phần không thể thiếu trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Để tối ưu hóa lợi ích từ các công cụ AI này, việc nắm vững kỹ năng viết Prompt là vô cùng quan trọng.

---

Hơn thế nữa, việc sở hữu kỹ năng này trở thành lợi thế không thể phủ nhận, giúp bạn không chỉ tiếp cận thông tin chi tiết mà còn tối ưu hóa hiệu suất công việc. Bạn không chỉ nhận được câu trả lời phù hợp, rõ ràng, chính xác nhất theo ý mình mà còn tiết kiệm thời gian cũng như chi tiết các thông tin. Từ đó sẽ thúc đẩy sự sáng tạo, mở rộng tầm nhìn kiến thức của bản thân qua việc tận dụng tối đa khả năng của các công cụ AI.

---

Dưới dây là 5 công thức cần thiết nên biết để sử dụng câu lệnh Prompt tối ưu hiệu quả công việc

1. Công thức T-A-G

Công thức viết Prompt T-A-G (Task-Action-Goal) là một phương pháp hữu ích để tạo ra các prompt hiệu quả khi sử dụng ChatGPT hoặc các công cụ AI tương tự. Đây là cách cụ thể để áp dụng công thức này:

1. Task (Nhiệm vụ): Định nghĩa rõ ràng nhiệm vụ mà bạn muốn AI thực hiện, mô tả cụ thể về yêu cầu của bạn, chẳng hạn như “tạo một bài thơ”, “tóm tắt một bài báo”, hoặc “giải một bài toán”.
2. Action (Hành động): Mô tả hành động cụ thể mà bạn muốn AI thực hiện để đạt được nhiệm vụ bao gồm các chi tiết như cách thức, phương pháp, định dạng, hoặc các yếu tố cụ thể khác mà bạn muốn AI tích hợp vào câu trả lời.
3. Goal (Mục tiêu): Nêu rõ mục tiêu cuối cùng của việc thực hiện nhiệm vụ có thể là việc bạn muốn thông tin để giải quyết một vấn đề, để học hỏi, hoặc để giải trí.

Ví dụ áp dụng công thức T-A-G:

1. Task: Tôi cần một bài thơ về mùa xuân.
2. Action: Bài thơ nên ngắn gọn, giàu hình ảnh và sử dụng phép ẩn dụ.
3. Goal: Bài thơ sẽ được sử dụng trong một bài thuyết trình về sự đổi mới và sức sống của mùa xuân.

Khi bạn cung cấp một prompt theo công thức T-A-G, bạn giúp AI hiểu rõ hơn về yêu cầu của mình và từ đó có thể cung cấp kết quả chính xác và phù hợp hơn với mong đợi của bạn. Đây là một cách tiếp cận có tổ chức và chiến lược để tối ưu hóa việc sử dụng công nghệ AI trong việc tìm kiếm thông tin và giải quyết vấn đề.

​

2. Công thức R-T-F

Công thức viết Prompt R-T-F (Role-Task-Format) có thể áp dụng để tối ưu hóa việc sử dụng công nghệ AI trong việc tìm kiếm thông tin và giải quyết vấn đề một cách có tổ chức và hiệu quả

1. Role (Vai trò): Xác định vai trò mà bạn muốn AI đảm nhận, có thể vai trò của một người viết, một nhà phân tích, một giáo viên, hoặc bất kỳ vai trò nào khác mà bạn muốn AI thực hiện.
2. Task (Nhiệm vụ): Mô tả nhiệm vụ cụ thể mà bạn muốn AI hoàn thành. Bạn cần nêu rõ yêu cầu của bạn, chẳng hạn như “phân tích một đoạn văn”, “tạo một bản trình bày”, hoặc “đưa ra lời khuyên”.
3. Format (Định dạng): Chỉ định định dạng cụ thể mà bạn muốn cho câu trả lời, có thể liên quan đến độ dài, kiểu cách, cấu trúc, hoặc bất kỳ yếu tố định dạng nào khác mà bạn muốn áp dụng cho câu trả lời.

Ví dụ áp dụng công thức R-T-F:

1. Role: Tôi muốn bạn đóng vai trò là một nhà phân tích.
2. Task: Hãy phân tích tác động của mạng xã hội đối với thanh niên.
3. Format: Tôi muốn một bài viết dài khoảng 500 từ, sử dụng ngôn ngữ chính thống và bao gồm ít nhất 3 điểm chính.

 

3. Công thức B-A-B

Công thức viết Prompt B-A-B (Before-After-Bridge) là một kỹ thuật mạnh mẽ để tạo ra các prompt có sức thuyết phục cao, đặc biệt khi bạn muốn làm nổi bật sự chuyển biến tích cực mà một sản phẩm, dịch vụ, hoặc ý tưởng mang lại. Dưới đây là cách bạn có thể áp dụng công thức này một cách cụ thể và chi tiết:

1. Before (Trước): Mô tả tình trạng hoặc vấn đề hiện tại mà bạn hoặc người khác đang đối mặt. Bạn nên nêu rõ những khó khăn, thách thức, hoặc nhu cầu chưa được đáp ứng.
2. After (Sau): Mô tả tình trạng mong muốn sau khi giải quyết vấn đề hoặc áp dụng giải pháp. Do đó, bạn cần nêu rõ sự cải thiện, lợi ích, hoặc kết quả tích cực mà bạn kỳ vọng.
3. Bridge (Cầu nối): Giới thiệu giải pháp hoặc hành động cụ thể mà sẽ dẫn đến sự chuyển biến từ “Trước” sang “Sau”. Đây là phần bạn liên kết vấn đề với giải pháp, mô tả cách thức hoặc quy trình để đạt được kết quả mong muốn.

Ví dụ áp dụng công thức B-A-B:

1. Before: Tôi thường mất nhiều thời gian để tổ chức thông tin và viết báo cáo công việc.
2. After: Giờ đây, tôi có thể hoàn thành báo cáo nhanh chóng và hiệu quả, với thông tin được sắp xếp một cách logic và dễ hiểu.
3. Bridge: Tôi đã bắt đầu sử dụng một ứng dụng quản lý công việc mới, giúp tôi tự động hóa việc sắp xếp thông tin và cung cấp các mẫu báo cáo tùy chỉnh.

Khi bạn sử dụng công thức B-A-B, bạn không chỉ mô tả được vấn đề và giải pháp một cách rõ ràng, mà còn tạo ra một câu chuyện có sức thuyết phục, giúp người đọc hoặc người nghe cảm nhận được sự chuyển biến tích cực và hiểu rõ giá trị của giải pháp bạn đề xuất. Đây là một công thức tuyệt vời để tăng cường sức mạnh của lời nói và viết trong nhiều tình huống khác nhau.

 

4. Công thức R-I-S-E

Công thức viết Prompt R-I-S-E (Role-Input-Steps-Expectation) là một phương pháp hệ thống để tạo ra các prompt hiệu quả, giúp bạn truyền đạt yêu cầu của mình một cách rõ ràng và chi tiết khi sử dụng ChatGPT hoặc các công cụ AI khác. Dưới đây là cách bạn có thể áp dụng công thức này:

1. Role (Vai trò): Xác định vai trò mà bạn muốn AI đảm nhận trong việc thực hiện yêu cầu của bạn. Vai trò này có thể là một người viết, một nhà nghiên cứu, một người hướng dẫn, hoặc bất kỳ vai trò chuyên môn nào khác phù hợp với nhiệm vụ.
2. Input (Đầu vào): Cung cấp thông tin cần thiết mà AI cần để thực hiện nhiệm vụ, có thể là dữ liệu, thông tin cơ bản, hoặc các yếu tố cụ thể mà bạn muốn AI sử dụng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
3. Steps (Bước thực hiện): Mô tả các bước cụ thể mà AI cần thực hiện để đạt được kết quả mong muốn. Điều này giúp AI hiểu được quy trình làm việc và các hành động cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ.
4. Expectation (Kỳ vọng): Nêu rõ kết quả cuối cùng mà bạn mong đợi từ AI sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Đây là phần bạn mô tả kỳ vọng về đầu ra, chất lượng công việc, hoặc mục tiêu cần đạt được.

Ví dụ áp dụng công thức R-I-S-E:

1. Role: Tôi muốn bạn đóng vai trò là một biên tập viên.
2. Input: Tôi cung cấp một bản thảo bài viết về công nghệ blockchain.
3. Steps: Hãy đọc và chỉnh sửa bài viết để tăng cường tính chính xác, cải thiện cấu trúc và làm cho nó hấp dẫn hơn.
4. Expectation: Tôi mong đợi một bản thảo đã được chỉnh sửa mà không chỉ rõ ràng, mạch lạc, mà còn thu hút người đọc và phản ánh đúng chuyên môn về đề tài.

Khi bạn sử dụng công thức R-I-S-E, bạn giúp AI hiểu rõ hơn về yêu cầu của bạn và từ đó có thể cung cấp kết quả chính xác và phù hợp hơn với mong đợi của bạn.

 

5. Công thức C-A-R-E

Công thức viết Prompt C-A-R-E (Context-Action-Result-Example) có thể áp dụng như sau:

1. Context (Bối cảnh): Mô tả bối cảnh hoặc tình huống mà bạn đang đối mặt. Cung cấp thông tin nền tảng, bạn sẽ giúp AI hiểu được ngữ cảnh mà trong đó nhiệm vụ sẽ được thực hiện.
2. Action (Hành động): Chỉ định hành động cụ thể mà bạn muốn AI thực hiện. Bạn cần mô tả yêu cầu chi tiết, từ việc tạo nội dung đến việc phân tích hoặc đưa ra lời khuyên.
3. Result (Kết quả): Nêu rõ kết quả mà bạn mong đợi từ hành động của AI. Bạn cần nói rõ mô tả mục tiêu cuối cùng hoặc lợi ích mà bạn muốn đạt được từ việc thực hiện nhiệm vụ.
4. Example (Ví dụ): Cung cấp một ví dụ cụ thể hoặc mô tả một tình huống mà trong đó công thức đã được áp dụng thành công. Điều này giúp làm rõ cách thức công thức hoạt động và mức độ hiệu quả của nó.

Ví dụ áp dụng công thức C-A-R-E:

1. Context: Tôi đang chuẩn bị cho một cuộc họp quan trọng với khách hàng và cần tạo một bản trình bày về sản phẩm mới.
2. Action: Tôi muốn bạn tạo một bản trình bày PowerPoint hấp dẫn, chứa thông tin chi tiết về tính năng và lợi ích của sản phẩm.
3. Result: Bản trình bày sẽ giúp tôi thuyết phục khách hàng về giá trị của sản phẩm và thúc đẩy họ đưa ra quyết định mua hàng.
4. Example: Trong một tình huống tương tự, một bản trình bày tốt đã giúp một đồng nghiệp của tôi ký được hợp đồng lớn, nhờ vào việc truyền đạt thông tin một cách rõ ràng và thuyết phục.